5 najlepszych funduszy hedgingowych wszech czasów

Fundusz hedgingowy

Fundusz hedgingowy (z angielskiego „hedge fund”) jest szczególnym rodzajem funduszu inwestycyjnego, który niemal w ogóle nie podlega regulacjom. Jest to inwestycja wysokiego ryzyka, która może przynieść zarówno duże zyski, jak i wysokie straty.

Inne definicje funduszu hedgingowego

Jeśli zajrzymy do Cambridge Dictionary, pod hasłem „hedge fund“ przeczytamy, że „jest to sposób inwestowania, który może generować duże zyski, ale wiąże się też z wysokim ryzykiem” (wolny przekład z języka angielskiego)“. Definicja ta jest ogólnie rzecz biorąc prawidłowa, ale w zasadzie nie mówi nam prawie nic o funduszach hedgingowych.

O wiele bardziej satysfakcjonującą definicję znaleźć można w słowniku ekonomicznym Becka, który mówi: „Fundusz hedgingowy jest funduszem inwestycyjnym przeznaczonym dla majętnych osób fizycznych, bądź też inwestorów instytucjonalnych… Fundusze hedgingowe opierają inwestycje o nietypowe strategie inwestycyjne, często bardzo ryzykowne. Niejednokrotnie wykorzystują duży efekt dźwigni dzięki pożyczkom… Fundusze te przewodzą niekiedy na rynku, dlatego też ich spekulacje mogą się opłacać.

Jest to swego rodzaju „samospełniająca się spekulacja”. Czasami są tak zorganizowane, żeby móc obchodzić regulacje dotyczące rynku papierów wartościowych, co wywołuje dyskusje. W USA chodzi zazwyczaj o tzw. spółkę komandytową ze 100 lub mniej wspólnikami albo o tzw. fundusze offshore z inwestorami spoza USA. W obu przypadkach mogą one unikać regulacji Amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (SEC)…”

Podział funduszy hedgingowych

Fundusze hedgingowe można również podzielić ze względu na ich strategie inwestycyjne. Większość z nich można podzielić (standardowo) według częstotliwości przeprowadzania transakcji. Z jednej strony mamy fundusze wysokiej częstotliwości, które mogą przeprowadzać transakcje w ciągu milisekund.

Z drugiej strony plasują się również fundusze opierające się głównie na analizie fundamentalnej, w związku z czym dla nich typowe jest utrzymywanie papierów wartościowych przez dłuższy czas.

Fundusze te wykorzystują zazwyczaj tzw. hedging, czyli w uproszczeniu zabezpieczenie wartości posiadanych aktywów za pomocą dodatkowych instrumentów pochodnych. Oczywiście w dalszej kolejności możemy podzielić fundusze hedgingowe ze względu na „grupy docelowe“ kupowanych aktywów i poszczególnych strategii.

Jak działają fundusze hedgingowe?

Podstawą struktury funduszu hedgingowego jest kapitał inwestycyjny lub partnerski, w przypadku którego tzw. fund manager decyduje, w jakie instrumenty wspólny kapitał zostanie zainwestowany. Wybiera papiery wartościowe w taki sposób, by osiągnąć wspólny cel, wytyczony wcześniej wspólnie z inwestorami/partnerami.

Należy podkreślić, że chcąc zostać partnerem/inwestorem w funduszu hedgingowym, trzeba być „inwestorem akredytowanym” (= dysponować określoną wiedzą), a ponadto posiadać konkretny, niemały majątek.

Magazyn finansowy „The Street“ podaje, że „inwestor akredytowany” musi spełniać jeden z trzech poniższych warunków:

1) Jego przychody osobiste brutto muszą wynosić co najmniej 200.000 USD  (300.000 USD, w przypadku par – małżeństw)

2) Całkowita wartość jego aktywów przekracza 1 milion USD

3) Musi być członkiem wyższego managementu funduszu hedgingowego albo zarządcą majątku o wartości co najmniej 5 milionów USD.

Większość funduszy hedgingowych funkcjonuje na podstawie tzw. 2 i 20 prowizji menedżerskiej, co daje menedżerowi funduszu 2 % z majątku, którym zarządza i 20 % rocznego zysku. Schemat ten był jednak w przeszłości dosyć stanowczo krytykowany, ponieważ nawet kiedy fundusz zakończy rok stratą, menedżer nadal dostaje swoje 2% inwestowanego kapitału.

W oparciu o tę krytykę niektóre fundusze zmieniły później swoje struktury – np. na taką, w której fundusz pobiera prowizję od różnicy między rokiem ubiegłym a bieżącym itp.

Historia funduszy hedgingowych

Historia funduszy hedgingowych sięga końca lat 50 ubiegłego wieku, kiedy to w 1949 r. były pisarz i socjolog Alfred Winslow Jones ze swoimi spółkami (A.W. Jones & Co.) założył pierwszy fundusz hedgingowy. Mówi się, że A.W. Jones pisał w 1948 r. artykuł dla magazynu Fortune o aktualnych trendach inwestycyjnych, który zainspirował Jonesa do tego stopnia, że zgromadził 100.000 USD (włącznie z 40.000 USD z własnych źródeł) i opracował strategię, która miała zminimalizować ryzyko poprzez utrzymywanie długiej pozycji na akcjach w perspektywie długoterminowej i jednoczesne zajmowanie krótkiej pozycji na pozostałych akcjach.

Strategia ta później została „klasycznym” modelem long/short equities. Jones uwzględnił jednocześnie dźwignię finansową, by zwiększyć zwrot z inwestycji.

TOP 5 najlepszych funduszy hedgingowych wszech czasów

Rok 2018 nie był najlepszym rokiem dla funduszy hedgingowych. Wyniki zagregowane (=łączne) były wówczas najgorsze od czasu wielkiego kryzysu finansowego z lat 2007-2010. Według danych z HFR (Hedge Fund Research) 60% wszystkich funduszy hedgingowych straciło pieniądze.

Wyniki te nie dotyczyły bynajmniej 20 czołowych menedżerów funduszy i ich funduszy  (które znaleźć można w tabeli poniżej, na końcu artykułu).

1. Bridgewater; kluczowa postać: Ray Dalio

Bridgewater Associates założył Raymond „Ray“ Dalio w 1975 roku i obecnie pełni funkcję przewodniczącego oraz co-CIO (jeden z dyrektorów inwestycyjnych). Na czele Bridgewater nadal stoją Bob Prince, Greg Jensesn, David McCormick i Eileen Murray.

Bridgewater na początku zaczynał w mieszkaniu Dalio na Manhattanie działając głównie jako firma konsultingowa. Do końca lat 70. Wśród jego klientów były już niektóre jednostki rządowe, Nabisco, a nawet McDonald’s. W tym okresie spółka zaczęła również wysyłać swoim subskrybentom analizy pod nazwą „Daily Observation“ (przyp. codzienne obserwacje – ang.)

W 1991 roku – po tym jak Bridgewater przeniósł się do Connecticut – założono fundusz Pure Alpha. Następnie powstawały kolejne fundusze. W 2003 roku Ray Dalio zarządzał 38 miliardami USD.

W czasie swojej działalności spółka ta zdobyła znaczną ilość nagród i wyróżnień. Co roku regularnie plasuje się na najwyższych pozycjach w rankingach funduszy hedgingowych.

W jego tekstach możemy znaleźć wszystko, co prawdziwy inwestor powinien wiedzieć – od strategii aż do sposobu myślenia.

2. Soros Fund Management; kluczowa postać: George Soros

Obecnie Soros Fund Management, LLC prowadzony jest jako firma rodzinna, ale jest to były fundusz hedgingowy, założony w 1969 roku przez Georga Sorosa. W 2010 roku był on najbardziej dochodowym funduszem hedgingowym z średnim wzrostem na poziomie 20 % w skali roku.

Przeszłość tego funduszu zasługuje na uwagę. W jego historii znaleźć możemy ryzykowny atak spekulacyjny na funta brytyjskiego poprzez wymianę na niemieckie marki – przed Czarną Środą w 1992 roku. Rozsławiło to George’a Sorosa jako człowieka z tytułem „the Man Who Broke the Bank of England“ (przyp. człowiek, który zrujnował Bank of England).

W 2008 roku posiadał znaczące udziały w Lehman Brothers. Wraz z kilkoma zaprzyjaźnionymi funduszami kupił następnie IndyMac Bank za 13,9 miliarda USD i dzięki temu uzyskał kontrolę nad 160 miliardami USD w kredytach bankowych.

Od 1973 roku fundusz Sorosa zarobił w przybliżeniu około 32 miliardów USD.

W 2017 George Soros zrezygnował z kierownictwa, a zarządzanie przekazał Tedowi Burdickowi, którego jeszcze w tym samym roku zastąpił Dawn Fitzpatrik, obecnie stojący na czele spółki jako CIO.

3. Citadel; kluczowa postać: Kenneth G. Griffin

Citadel LLC, znana również jako Citadel Investment Group, LLC została założona w 1990 roku przez Kennetha G. Griffina. Jeszcze w 2014 roku Citadel zarządzała 10 miliardami USD, ale już zaledwie trzy lata później – w 2016 roku – Citadel donosiła o całkowitym zarządzanym przez siebie kapitale w wysokości 29 miliardów USD.

Citadel koncentruje się głównie na private equity, towarach, fixed income, strategiach ilościowych i produktach kredytowych.

4. DE Shaw; kluczowa postać: różne osoby

D.E. Shaw & Co., L.P. to międzynarodowa spółka założona w 1988 roku. Fundusz ten zasłynął głównie opracowywaniem złożonych modeli matematycznych algorytmów, które potrafią wyjaśniać anomalie na rynku.

5. Baupost; kluczowa postać: Seth Klarman

Baupost Group została założona w 1982 roku przez profesora Harvardu Williama Poorvu oraz jego partnerów: Howarda Stevensona, Jordana Barucha i Isaaca Auerbacha. Według serwisu Bloomberg jest ona czwartym pod względem osiąganych zysków funduszem od momentu założenia. Fundusz ten ma również etykietę „long only“, co oznacza, że fundusz nie otwiera krótkich pozycji, a więc nie praktykuje gry przeciwko rynkowi.

Baupost nie korzysta w swojej działalności z kupna z efektem dźwigni. Istnieje tylko jeden wyjątek, kiedy korzysta z dźwigni – przy zakupie nieruchomości. (1:2)

Według opublikowanych danych o funduszu, co roku przynosi swoim inwestorom średnio 19% zwrot z inwestycji (od założenia).

Pozostałe słynne fundusze hedgingowe i inne ciekawostki

Wśród innych funduszy, które w 2018 roku nie zostały uwzględnione w TOP 5 jest na przykład Och Ziff (Daniel Och), który od założenia zarobił dla swoich partnerów 26,2 miliarda USD, co plasuje go na 6. miejscu.

Fundusz Lone Pine (Steve Mandel), w zeszłym roku spadł z 4. na aktualne 7. miejsce, ponieważ fundusz odnotował stratę w wysokości 1,3 miliarda USD.

Nie wiodło się dobrze także 8. miejscu. Fundusz Viking (Andreas Halvorsen) w zeszłym roku przyniósł straty w wysokości 0,6 miliarda USD.

Fundusz Davida Teppera – Appaloosa – który obecnie zarządza „zaledwie”  11,7 miliarda USD również odnotował straty na poziomie 0,3 miliarda USD.

Na dziesiątym miejscu plasuje się, tak samo jak w zeszłym roku, fundusz Elliott Associates (Paul Singer), który zakończył ubiegły rok z zyskiem na poziomie 0,8 miliarda USD.

Fundusz Elliott Associates znaleźć możemy jako znaczącego inwestora w wielu spółkach światowej rangi, takich jak na przykład: Samsung, A.C. Milan, Comcast, Adecco itp. Odegrał rolę również podczas kryzysu w Argentynie, gdzie Elliot posiadał obligacje skarbowe o całkowitej wartości 2,3 miliarda USD.

SAC/Point 72 jest znany między innymi dlatego, że jego założyciel, Steven A. Cohen, został umieszczony przez Forbes na 30. miejscu na liście najbogatszych ludzi w USA, a redakcja Wall Street Journal uznała go nawet za „króla funduszy hedgingowych”.

Interesujące są również problemy funduszu hedgingowego Paulson & Co., związane z jego działaniami w trakcie wielkiego kryzysu finansowego z lat 2007 – 2009. NA uwagę najbardziej zasługuje bez wątpienia transakcja z Goldman Sachs, w której figurowało syntetyczne CDO ABACUS 2007-AC1.

Nie można zapominać o funduszu Renaissance Technologies, który specjalizuje się głównie w handlu za pośrednictwem transakcji systematycznych i modeli ilościowych, wywodzonych z metod matematycznych i statystycznych.

Ciekawe jest to, że fundusz założył James Simons, uważany za czołowego amerykańskiego matematyka, który m.in. rozszyfrował szyfrowane transmisje z czasów zimnej wojny.

Jako ostatni opiszę fundusz Two Sigma, który zasłynął przede wszystkim z korzystania ze sztucznej inteligencji i handlu algorytmicznego. Spółka ta zajmuje się również problematyką, przyczyniając się do poprawy funkcjonalności AI, która następnie realizuje strategie handlowe.

Pozostałe znaczące fundusze – takie jak np. Millennium, Moore Capital i inne – znajdziesz w poniższej tabeli.

TOP 20 menedżerów funduszy i ich funduszy

Możliwości wykorzystania funduszy hedgingowych dla inwestorów detalicznych z niższym kapitałem

Świat funduszy hedgingowych to bardzo ekskluzywny świat, którego częścią uda się być zaledwie garstce z nas. Są to fundusze, które potrafią swoim kapitałem zmieniać rynek i kreować tzw. samospełniające się przepowiednie. Możemy spojrzeć na fundusze jako na instrument,  jako na instrument, który daje możliwości niezrównanego wzrostu wartości, ale również dużych strat.

Niemniej jednak wymogi kapitałowe dla tego „instrumentu” są stosunkowo wysokie.

Jednak również dla inwestorów detalicznych z niższym kapitałem fundusze hedgingowe mogą okazać się korzystne. Niekiedy na ich stronach albo profilach w mediach społecznościowych możemy podejrzeć elementy ich strategii inwestycyjnych, a zatem mogą w pewnym stopniu stanowić dla nas inspirację.

Na przykład Ray Dalio jest nie tylko menedżerem funduszy, ale też autorem artykułów na temat nowości na rynku oraz możliwości inwestycyjnych. Dzięki tym tekstom możemy przynajmniej w pewnym stopniu poznać kierunek, w którym ów menedżer zmierza i być może skorygować na tej podstawie swoją własną strategię.