Strategie opcyjne: spread pionowy

Inwestorzy, którzy handlują opcjami rzadko kupują pojedyncze opcje CALL lub PUT. Znacznie bardziej popularne jest stosowanie strategii opcyjnych, wśród których dużym powodzeniem cieszą się tzw. spready.

Spread pionowy to uniwersalna strategia, która jest przydatna jeśli przewidujesz  zarówno na spadek jak i wzrost cen na rynku. Zakup pionowego spreadu CALL (w przypadku wzrostu cen) lub PUT (w przypadku spadku cen) może okazać się lepszym pomysłem niż kupno pojedynczej opcji.

W tym artykule wyjaśniamy dlaczego.

Spread pionowy dla opcji CALL

Pionowy spread dla opcji CALL możemy zastosować, gdy oczekujemy wzrostu ceny aktywa bazowego. Zajmując pozycję, kupujemy i wystawiamy taką samą liczbę opcji kupna (CALL), gdzie zakupione opcje mają niższą cenę wykonania niż opcje wystawione. Data wygaśnięcia dla obu opcji jest taka sama.

Za taką kombinację zapłacimy premię opcyjną, która reprezentuje maksymalną możliwą stratę. Ryzyko inwestycji jest zatem ograniczone, a na rachunku blokowany jest niższy depozyt zabezpieczający.

W poniższym przykładzie inwestor dokonuje następujących transakcji:

• Zakup opcji CALL z ceną strike 40$
• Sprzedaż opcji CALL z ceną strike 45$

Kiedy taka strategia jest użyteczna?

Strategia ta jest powszechnie stosowana podczas spekulacji na wzrost ceny instrumentu bazowego. Ponieważ płacona jest premia opcyjna, zysk jest kwestią wielkości wzrostu ceny aktywa bazowego. 

Budowa spreadu pionowego dla opcji CALL

Połączenie opcji zakupionej i wystawionej ogranicza zarówno potencjalną stratę, jak i potencjalny zysk. W powyższym przykładzie inwestor płaci premię opcyjną w wysokości 2$ (jest to różnica powstała pomiędzy premią zapłaconą za zakup opcji w wysokości 5$ a premią otrzymaną za wystawienie opcji w wysokości 3$).

Taka kombinacja przesuwa punkt zerowego zysku i straty (break even) do 42$. W naszym przykładzie nawet jeśli cena instrumentu bazowego w dniu wygaśnięcia opcji wyniesie powyżej 45$, zysk jest ograniczony do 300$.

Zarówno maksymalny zysk, jak i maksymalną stratę z tej kombinacji można łatwo obliczamy zgodnie z formułą: 45$ – 40$ = 5$.

Od 5$ musimy jednak odjąć 2$ zapłaconej premii opcyjnej za zakup spreada pionowego CALL z cenami strike 40$ i 45$. Różnica 3$ jest mnożona przez mnożnik 100 (standardowy mnożnik dla opcji), co daje maksymalny zysk 300$.

Jeśli cena instrumentu bazowego spadnie poniżej 42$ w momencie wygaśnięcia, pozycja będzie stratna. Maksymalna strata jest jednak ograniczona do wysokości zapłaconej premii opcyjnej, czyli 200$ (2$ * 100).

Zalety:

• Ograniczona kwota wejścia
• Ograniczone ryzyko
• Dobry stosunek ryzyka do zysku

Wady:

• Ograniczona maksymalna kwota zysku

Cena wykonania i data wygaśnięcia 

Jeśli kupujesz pionowy spread CALL, to najprawdopodobniej oczekujesz wzrostu ceny aktywa bazowego. Przyjmując takie założenie, można wybrać odpowiednią datę wygaśnięcia oraz cenę wykonania opcji w kombinacji.

Ponieważ daty wygaśnięcia opcji nie wpływają znacząco na strategię pionowego spreadu CALL to ze względu na ograniczone ryzyko możliwe jest otwarcie pozycji, która wygasa stosunkowo wcześnie, np. z tygodniowym terminem wygaśnięcia. Należy jednak pamiętać, że im bliższy czas wygaśnięcia, tym wyższy współczynnik Theta dla spreadu opcyjnego.

Zarządzanie pozycją

Załóżmy, że trafnie przewidujesz rynek i cena instrumentu bazowego rośnie. W takiej sytuacji, jedną z możliwości jest czekanie na datę wygaśnięcia opcji i zamknięcie pozycji tuż przed nią. Drugą możliwością jest zamknięcie pozycji w momencie, kiedy jest ona in-the-money i zainkasowanie zysku.

Jeśli – przeciwnie do Twoich oczekiwań – cena instrumentu bazowego spadnie, masz jeszcze możliwość odkupienia wystawionej opcji CALL po niższej cenie. Oczywiście nie zawsze uda się to zrobić i w niektórych przypadkach poniesiesz stratę na zakupionej opcji, lecz z drugiej strony, osiągniesz zysk na opcji wystawionej.

Spread pionowy dla opcji PUT

Pionowy spread dla opcji PUT jest przeciwieństwem pionowego spreadu opcji CALL i jest stosowany podczas spekulacji na spadek ceny instrumentu bazowego. Identycznie jak w spreadzie CALL, kombinacja składa się z równej liczby kupionych i wystawionych opcji.

Poniżej znajduje się graf obrazujący zakup spreadu pionowego PUT.

 W przykładzie wykonywane są następujące transakcje:

• Zakup opcji PUT z ceną strike $40
• Sprzedaż opcji PUT z ceną strike $35

Kiedy stosować tą strategię?

Strategia pionowego spreadu PUT jest stosowana w przypadku, gdy spodziewasz się spadku ceny instrumentu bazowego. Strategia przynosi zyski jeśli cena instrumentu bazowego porusza się zgodnie z Twoimi oczekiwaniami.

Budowa spreadu pionowego PUT

Kombinacja opcji kupna i sprzedaży pozwala na zmniejszenie zarówno ryzyka, jak i wielkości inwestycji początkowej. Podobnie jak w przypadku spreadu pionowego CALL, w przypadku spreadu PUT także ma miejsce ograniczenie maksymalnego zysku. 

W powyższym przykładzie, premia opcyjna w wysokości 2$ zapłacona za zakup opcji PUT przesuwa punkt zerowego zysku i straty (break even) do 38$ (40$-2$). Jeśli cena instrumentu bazowego w momencie wygaśnięcia opcji będzie niższa niż 35$, to nasz maksymalny zysk z kombinacji wyniesie 300$. Jeśli natomiast cena instrumentu bazowego w momencie wygaśnięcia opcji znajdzie się powyżej 38$, poniesiemy maksymalną stratę, ograniczoną do wysokości zapłaconej premii (200$=2$*100).

Logika kalkulacja zysków i strat jest podobna jak dla spreadu pionowego CALL. W przypadku spreadu pionowego PUT płacimy premię opcyjną oraz mamy ujemną thetę (wartość czasową). Oznacza to, że czas upływa na naszą niekorzyść i dlatego potrzebujemy ruchu (w dół) ceny bazowej.

Z czasem wartość czasowa opcji w kombinacji maleje, wpływając na spadek wartości zajętej przez nas pozycji, nawet bez jakiegokolwiek ruchu ceny instrumentu bazowego w kierunku przeciwnym do tego, który zakładaliśmy. Dlatego ważne jest, aby utrzymać współczynnik Theta na jak najniższym poziomie. Więcej o współczynnikach greckich dla opcji i ich wpływie na cenę możesz przeczytać tutaj.

Zalety

• Ograniczona kwota inwestycji
• Ograniczone maksymalne ryzyko
• Dobry stosunek ryzyka do zysku

Wady

• Ograniczony maksymalny zysk

Cena wykonania i data wygaśnięcia 

Jeśli kupujesz pionowy spread PUT, najprawdopodobniej przewidujesz spadek ceny instrumentu bazowego. Biorąc pod uwagę to założenie możesz wybrać datę wygaśnięcia oraz cenę strike dla opcji w kombinacji.

Ponieważ na strategię pionowego spreadu PUT nie mają większego wpływu różne czasy wygaśnięcia opcji, to ze względu na ograniczone ryzyko możliwe jest otwarcie pozycji z krótkim, na przykład tygodniowym okresem wygaśnięcia.  Należy jednak pamiętać, że im bliższa data wygaśnięcia opcji, tym wyższa Theta kombinacji.

Zarządzanie pozycją

Zakładając, że ruch ceny instrumentu bazowego jest zgodny z Twoimi przewidywaniami (czyli w przypadku spreadu pionowego PUT, cena instrumentu bazowego spada), możesz zrealizować zysk gdy tylko opcja jest in-the-money lub zaczekać i spróbować zamknąć pozycję tuż przed datą wygaśnięcia.

Jeśli cena instrumentu bazowego nie spada zgodnie z Twoimi oczekiwaniami, lecz przeciwnie – rośnie, masz jeszcze możliwość odkupienia wystawionej opcji PUT. 

Strategie opcyjne typu spread są popularne właśnie dlatego, że kombinacja opcji pozwala lepiej zarządzać ryzykiem oraz ograniczać wysokość wymaganej inwestycji początkowej. Więcej o zawieraniu strategiach opcyjnych na platformach i ich zastosowaniu w praktyce dowiesz się z nagrań w naszym archiwum webinarów.